Сүүлийн үед яагаад ч юм урьдынхаасаа илүү ихээр бухимдах боллоо. Хаашаа ч харсан болж бүтэхгүй зүйл, идсэн уусан, хулгайлсан, шамшигдуулсан, хүнд суртал, худал хуурмаг дээрээс нь агаарын бохирдол гээд үнэхээрийн тэвчиж барахааргүй зүйл олон байна. Эрх мэдэлтнүүд энэ бүхнийг хараад яаж зүгээр сууж чадаж байгааг ердөө ч ойлгохгүй нь. Ер нь энэ ертөнц дээр шударга зүйл гэж юм байна уу.
Агаарын бохирдолттой тэмцэх нэрийдлээр өч төчнөөн мөнгө хий дэмий үрэн таран хийж, зарим нэгний бизнесийн арга болж эхэллээ. Харсаар байтал хэдэн жилийг үр дүнгүй өнгөрүүлж байгаагаа харж байгаа боловч хэн ч юу ч дорвитой арга хэмжээ авахыг хүсэхгүй байна.
Гэр хорооллын айлуудын гэрийг зузаан бүрээсээр бүрэх биш, зуухаа орчин үеийн болгох биш, нүүрсээ боловсруулаад ч биш орон сууцны асуудлаар энэ бүхнийг ойрын хугацаанд бүрэн хэмжээгээр шийдэх хэрэгтэй байна. Юу гэвэл социализмын үеийн их бүтээн байгуулалт шиг нийтийн орон сууцаар аль болох олон айл өрхийг хангаж, бодит ажлыг шуурхай хийх хэрэгтэй. Гэр хорооллоос ангижруулж бүх өрхийг нийтийн орон сууцаар хангасны дараа дараагийн тухтай амьдрах амьжиргааны орон сууцны хөнгөлөлт үзүүлэх хэрэгтэй.
Үүнийг дагаад ДЦС, ЦС зэрэг нь хүчин чадал шавхагдах тул нэмж барьж байгуулах асуудлыг нэн тэргүүнд тавих хэрэгтэй. Эрх ямбатнуудын идэж уусан хөрөнгөний хэмжээгээр нэг байтугай нэлээн хэдэн байгууламж барих боломж байсан байж магадгүй.
Үүний хажуугаар монгол хүн бүр үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмжиж идэх, уух, өмсөж зүүхээ зөвхөн өөрийн орны бүтээгдэхүүнээр хангах хэрэгтэй. Энд зөвхөн хэрэглэгчийн тухай яригдахгүй үйлдвэрлэгчийн тухай яригдах ёстой байх. Борлогдож байгаа, гүйлгээтэй бараагаа удахгүй өөрчилж, чанар нь муудаж, бидний хэлдгээр хулхи болж эхлэх юм. Энэ л бидний эх орны бүтээгдэхүүний нэр хүндэд нөлөөлж, гадэы зах зээлд амжилт олохгүй байх нэг шалтгаан болж байх юм.
Миний сууж байсан нэг курсын Америк багш бидэнд "Та нар Монголын бүтээгдэхүүн авбал Монголдоо хөрөнгө оруулалт хийж байна, Америкийн бүтээгдэхүүн авбал америкт хөрөнгө оруулалт хийж байна гэсэн үг юм..." гэж хэлж байсан юм. Бидэн шиг ядуу орны иргэд Америкт хөрөнгө оруулна, Хятадад хөрөнгө оруулна гэсэн чинь юу гэсэн үг болж байна вэ. Бидэнд сонгох боломж байгаа бол Эх орныхоо бүтээгдэхүүнийг авч байя.